A) nafas
B) hordiq
C) havo
D) harorat *
E) bug
11 .*(96-7-80) Quyidagi gapda doa< sozining qaysi manosi ifodalangan?
Yomondan dog qoladi, yaxshidan bog qoladi.
A) alam B) qaygu C) armon D) isnod
E) gard
12. (96-7-81) Quyidagi gapda vozmoa sozining qaysi manosi ifodalangan?
Bostirmada Ziyodaxon supra yozib, un elab otirar edi.
A) yoymoq B) aytmoq
G) tarqatmoq D) ijod qilmoq
E) bayon qilmoq
13. (96-7-90) Quyidagi gapda sozining qaysi manosi ifodalangan?
Bemorga yengil ovqat beriqg, palovni kotarolmaydi.
A) oshirmoq B) hazm qilmoq
C) yoqotmoq D) ichmoq
E) yetishtirmoq
14. (96-7-92) Quyidagi gapda êî×àãòîà sozining qaysi manosi ifodalangan?
Xojaligimiz har gektar yerdan 30 sentnerdan hosil kotardi.
A) oshirmoq B) hazm qilmoq
C) yetishtirmoq D) ichmoq
E) yoqotmoq
15. (96-7-94) Quyidagi gapda kotarmoa sozining qaysi manosi ifodalangan?
Buni oradan kotarmasak, ish bitmaydi.
A) ichmoq B) yoqotmoq
C) oshirmoq D) hazm qilmoq
E) yetishtirmoq
16. (96-7-96) Quyidagi gapda vol sozining qaysi manosi ifodalangan?
U paytlarda otda yursangiz, uch kunlik yol edi.
A) masofa B) yonalish
C) safar D) tadbir
E) usul
17. (96-7-100) Quyidagi gapda ygj; sozining qaysi manosi ifodalangan?
Daraxt bir yerda kokaradi.
A) planeta B) yuza
C) joy D) masofa
E) bolak
18. (96-7-101) Quyidagi gapda yaXsozining qaysi manosi ifodalangan?
Kechga borib, avtobuslar oz yolini ozgartiradigan bolib qoldi.
A) safar B) masofa
C) yonalish D) tadbir
E) usul
19. (96-7-103) Quyidagi sozlarning qaysi biri kochma manoga asoslangan?
A) kambagallik B) faqirlik
C) qashshoqlik D) yoqchilik
E) muhtojlik
20. (96-7-104) Quyidagi gapda ÂÄø! sozining qaysi manosi ifodalangan?
Davlatyorning tabiati xira bolib, yetim boladek kozlari jovdiradi.
A) kayfiyat B) xarakter
C) borliq D) did-farosat
E) mavjudot
21. (96-7-105) Quyidagi gapda soramoa sozining qaysi manosi ifodalangan? Kambagal, qashshoqqa yaxshi qaragin,
Odil bolib, Oqtosh elin soragin.
A) savol bermoq B) maslahat olmoq C) talab qilmoq D) idora qilmoq
E) axtarmoq
22. (96-7-106) Quyidagi gapda ääÖâää. sozining qaysi manosi ifodalangan?
Yaqinda uy solib, ortancha oglimizni ham chiqarib yubordik.
A) joylamoq B) boglamoq
C) qurmoq D) chizmoq
E) urmoq
23. (97-1-51) Bir manoli sozlar qaysi qatorda berilgan?
A) koz, qosh B) ogiz, bosh
C) etak, oyoq D) tish, quloq
E) chumchuq, ravish
24. (97-4-6) Qaysi qatordagi gapda dam sozi lahza manosida qollangan?
A) Issiqdan kishining dami qaytib ketadi.
B) Boboxon togiga yetib, Qorajon otga dam berib yotdi.
C) Uy egasi dam otmay hammasini hozir qildi.
D) Ibrohimov oyogini yozgani ornidan turdi va ayvonning damiga borib, uzoqdagi êàðÖããàïä toglarga qaradi.
E) Quyosh damini gir-gir esgan shamol kesar edi.
25. (97-7-54) Qanday sozlar uslubiy betaraf sozlar hisoblanadi?
A) shevaga xos sozlar
B) malum uslublargagina xos sozlar
C) faqat sozlashuv uslubiga xos sozlar
D) atama va kasb-hunarga oid sozlar
E) barcha uslublarda ishlatiladigan sozlar
26. (97-8-1) Qaysi qatorda sozi davr. oavt manosida qollangan?
A) Hasanali kunlarini tomoqsiz, tunlarini uyqusiz kechira boshladi. (A. Qodiriy)
B) Shanba kuni siz keling, yakshanba kuni men boray.
C) Bolalik kunlarimda,
Uyqusiz tunlarimda,
Kop ertak eshitgandim.
(H. Olimjon)
D) Kun botib, qorongu tusha boshladi.
E) Xonzoda tirik ekan, senlarga kun yoq! (Hamza)
27. (97-9-29) Bitta shu tuyoq bilan oltita bolani boqdim.
Ushbu gapdagi mano kochish yolini izohlang.
A) sozlar oz manosida qpllangan
B) sinekdoxa yoli bilan mano kochgan
C) metafora yoli bilan mano kochgan
D) metonimiya yoli bilan mano kochgan
E) ibora qollangan
28. (97-10-1) Gaplardagi ajratilgan sozlarning qaysi birida mag|flJja^manosi mavjud?
A) Sozdan soznina farqi bor, ottiz ikki narxi bor.
B) Xalqda «boshga tushganni koz korar» * degan soz bor.
C) Dost sozini tashlama. tashlab boshing qashlama.
D) Boshliq bilan uning ortasida ää otgan, shekilli.
E) Shu bilan notiq oz soziaa nuqta qoydi.
29. (97-10-23) Quyidagi sozlarning qaysi biri pul birligi manosini bildirgan?
A) chelak B) paqir
C) moyana D) oylik
E) maosh
30. (97-10-43) Qanday mano sozning bosh manosi sanaladi?
A) sozning nutq tarkibidan tashqarida ifodalaydigan manosi
B) sozning nutq tarkibidagi boshqa sozlar yordamida anglatiladigan manosi
C) sozning kochma manolaridan biri
D) sozning gap tarkibidagi anglatgan manosi
E) qoshimchalar yordamida yasalgan sozlardagi ozak anglatgan mano
31. (97-10-44) Qanday sozlar bosh mano va kochma manolarga esa boladi?
A) bir manoli sozlar
B) kop manoli sozlar
C) atamalar
D) barcha mustaqil sozlar
E) tildagi barcha sozlar
32. (98-5-47) «Fuzuliyni oldim qolimga,
Majnun bolib yiglab qichqirdi» baytida Fuzuliy sozi oz manosidan qaysi yol bilan kochgan?
A) sinekdoxa yoli bilan
B) metonimiya yoli bilan
C) metafora yoli bilan
D) aks manoda qollangan
E) mano kochgan emas
33. (98-11-32) Doa* sozi qaysi qatorda kochma manoda qollanmagan?
A) Tunsiz kun yoq, dogsiz lola yoq.
B) Toza qalbda dog bolmas.
C) Yomondan dog qoladi, yaxshidan bog qoladi.
D) Sevgiga tushgan dogni daryo qadar koz ypshi tokish bilan tozalab bolarmishmi?
E) Berilgan barcha gaplarda doa sozi kochma manoda qollangan.
34. (98-11-37) Soz manosi kochishining qaysi turida kochma manodagi soz kopincha qoshtirnoqqa olinadi?
A) metaforada B) metonimiyada
C) kinoyada D) oxshatishda
E) sinekdoxada
35. (98-11-40) Bir sozning matn mazmunidan kelib chiqib, bir necha mano ifodalashi qanday nomlanadi?
A) kop manolilik B) omonimiya
C) sinonimiya D) frazeologiya
E) paronimiya
36. (99-4-41) Sozlarning kochma manosi qaysi lugatda izohlanadi?
A) ensiklopedik lugatda
B) imlo lugatida
C) frazeologik lugatda
D) ozlashma sozlar lugatida
E) izohli lugatda
37. (99-4-52) Usmon gazablanar, borgan sari alami oshib, tishlarini befoyda gijillatar, shunaqangi paytda aytiladigan sozlarning eng «chiroyli»sini tanlab aytardi.
Mazkur gapdagi chiroyli sozi nima sababdan qoshtirnoq ichiga olingan?
A) kochirma gap ekanligi uchun
B) ozga bir shaxsning sozi bolganligi uchun
C) kochma manoda qollangan soz bolganligi uchun
D) ozgalarning kinoya bilan aytilgan sozi bolgani uchun
E) muallif gapi ekanligi uchun
38. (00-2-43) Befoyda sozni kop aytma va foydalig sozni kop eshiturdan qaytma.
Aforizm muallifi kirn? Ozakdosh sozlarni toping.
A) Navoiy; befoyda, foydalig
B) Bobur; kop, kop
C) Lutfiy; aytma, qaytma
D) Xalq maqoli; sozni, sozni
E) Bu aforizm emas; ozakdosh soz qollanmagan
39. (00-4-18) Urush kop odamlarning yostigini quritdi. Ushbu gapda qollangan mano kochish yolini belgilang.
A) metafora B) metonimiya
C) sinekdoxa D) vazifadoshlik
E) kinoya
40. (00-10-37) iborasida
mano kochishining qaysi turi uchraydi?
A) metafora B) metonomiya
C) sinekdoxa D) vazifadoshlik
E) kinoya
41. (00-10-44) Musulmonlar roza tutadigan oy ham, shu oyda bolalar aytadigan qoshiq ham «ramazon» deb yuritiladi.
Bu mano kochishining qaysi turiga misol bola oladi?
A) metafora B) metonimiya
C) sinekdoxa D) vazifadoshlik
E) kinoya
42. (01-1-76) Kitohni onhin nnlriirmnn: onhin
äääùäää; birikmalaridagi ää|ää
sozi qaysi qatorda togri izohlangan?
A) bir sozning turli manolari
B) uchta mustaqil sozning shaklan mos kelishi
C) birdan ortiq sozning ozaro grammatik shakllarda teng kelishi
D) Â va C
E) A, Â va C
43. (01-4-76) Qaysi qatordagi sozlar bir manoli?
A) uzumchi, ot, sir, safar, qil
B) aziz, qol, toy, ajralmoq, yer
C) kok, yuz, soz, ustun, soz
D) soch, boq, oramoq, asar, qora
E) tul, kek, uzuk, chopon, qum
44. (01-7-1) Quyidagi gaplarning qay birida kochma manoli soz berilgan?
A) Ularning hech narsadan kamchiligi yoq, tinch-totuv yashardilar.
B) Har yili dam olishga borganimda onamga gilam paypoq olib kelaman.
C) Hasratim bir kitob boldi.
D) Elmira qizalogiga oyinchoq berdi.
E) Oshxonadan Abduvohidning onasi chiqib keldi.
45. (01-7-10) Quyidagi gaplarning qay birida kochma manoda qollangan soz ishlatilgan?
A) Ochoq ogzida otga qoyilgan qora qumgon vaqirlab qaynamoqda edi.
B) Olimjon ogzini katta ochib esnadi.
C) Sarvar xola qolidagi kosakning ogzini yorar ekan, javob kutib tikilgan juvonlarga qaradi.
D) Ozi bolalarning ogzini oqartirib turgan bisotimizda bor molimiz shu.
E) A, C
46. (01-7-24) Quyidagi gapda qollangan kochma manoli sozlar berilgan qatorni aniqlang. Motor nola chekkanday ingrar, ammo otolmasedi.
A) motor B) nola chekkanday
C) ingrar D) ot
E) C, D
47. (01-7-66) Quyidagi gapda kochma manodagi sozni aniqlang.
Kim biladi, shorlik nima uchun Hotam samovarchining samovariga kirmabdi.
A) samovarchi B) samovariga
C) shorlik D) kirn biladi
E) Hotam samovarchining
48. (01-8-1) Qaysi qatorda kochma manoda qollangan soz berilgan?
A) Kishi dunyoda baxtli bolish uchun yashaydi.
B) Mehmon va mezbon allamahalgacha Lutfiy gazallarini zavq bilan oqishdi.
C) U soy yoqasidan pastga tomon qiyalab yurdi.
D) Barmogimning tirnogi etidan ajrab ketdi.
E) Inson insonga har jihatdan zarur.
49. (01-11-46) Allaqanday flflJlaL uni suyab-surgab, amal kursisiga otqazib qoydi.
Ushbu gapdagi kochma manoda qollangan aollar sozida mano qanday yol bilan kochganligini aniqlang.
A) metafora B) metonimiya
C) sinekdoxa D) vazifadoshlik
E) C, D
50. (02-4-1) Kochma manoli soz qaysi gap tarkibida qollangan?
A) Yosh chogim - oltin chogim.
B) Qiz uyqudan uygondi.
C) Davlatbekov radiodan aytilayotgan yengil kuydan zavqlanib tebrandi.
D) Yolchi hali gapini bitirmagan edi, Mirzakarimboy uni kesdi.
E) A, C, D
51. (02-4-3) Bir manoli sozlar qatorini aniqlang.
A) sava, gulxayri, pazanda
B) yengil, mayni, yemoq
C) yutmoq, shirali, achitmoq
D) gavhar, girddb, yumshamoq %
E) A va D
52. (02-12-2) Shirin xavollama berildi.
Gapdagi sifatda qanday mano kochishi bolgan?
A) metafora B) metonimiya
C) sinekdoxa D) vazifadoshlik
E) mano kochishi bolmagan
53. (03-9-45) 1) Togning korki tosh bilan, odam korki bosh bilan. 2) Badanim ot bolib yondi, boshim ogrib, kozlarim tindi. 3) Yaxshi yigit davraning boshi.
Ushbu gaplarning qaysi birida bosh sozi bir manoli?
A) 2
B) 1, 2
C) 1,3
D) barcha gaplarda kop manoli
E) barcha gaplarda bir manoli
54. (03-9-48) Quyida berilgan gaplarning qaysi birlarida qollangan zang sozi ozaro bir sozning turli manolari hisoblanadi?
1) Boboqul otaning zangi eshitilmaydigan boldi.
2) Temirchilar zanglagan temirni otga solsang, zangi tokiladi, deyishadi. 3) Uning basharasi tokning zangidek bujmayib, qovoqlari yongoq pallasidek bortib ketibdi. 4) Davlat arboblari adolatni shior qilsalar, hayotning zangini oltinga aylantirmoq, mumkin.
A) 1,2 B) 1, 2, 3 C) 2, 3 D) 2, 4
E) Berilgan gaplarda qollangan zang sozlari alohida sozlar bolib, ular ozaro omonim sozlar hisoblanadi.
55. (03-12-33) Mehmon kelib, kasalning oyogiga otirdi.
Ushbu gapdagi qvqq sozida qanday mano kochishi sodir bolgan?
A) metafora B) metonimiya
C) sinekdoxa D) vazifadoshlik
E) ironiya
56. (04-1-80) Tepmoo sozining qaysi gapdagi manosi kochma mano hisoblanadi?
A) Loyni pishitish uchun uni obdon tepish kerak.
B) Murod eshikni tepib ochib, jahl bilan chiqib ketdi.
C) Bu miltiq qattiq tepar ekan.
D) Ona bolasining yuziga tepib chiqqan iztirobni yaqqol êîrib turardi.
E) Hayajondan yuragim gurs-gurs tepardi.
57. (04-1-92) 1) Kopchilikdan quyon qochib qutulmas. 2) Yov qochsa, botir kopayadi.
3) Baxil ehsondan qochar, xasis mehmondan qochar.
Ushbu gaplarning qaysi birida qochmoq sozi bir manoli?
A) 3
B) 1, 2
C) 1,3
D) Barcha gaplarda kop manoli
E) Barcha gaplarda bir manoli
58. (04-1-94) Quyida berilgan gaplarning qaysi birlarida qollangan uloa sozi ozaro bir sozning turli manolari hisoblanadi?
1) Hozir yuzlab mayin junli qozi va uloqqa egamiz.
2) Ot boqqaning - uloqqa, qoy boqqaning -qonoqqa. (maqol)
3) Arqon kutilmaganda ulogidan ochilib, chelak pastga tomon ketdi.
A) 1,2 B) 1,2,3 C) 2, 3 D) 1, 3
E) Berilgan gaplarda qollangan ulgfl.sozlari alohida sozlar bolib, ular ozaro omonim sozlar hisoblanadi.
59. (04-1-146) ä^öä, ääóîçä sozlari
uchun xos bolgan umumiy manolar qanday mano sanaladi?
A) leksik mano B) grammatik mano C) uslubiy mano D) kochma mano
E) berilgan sozlar umumiy manoga ega emas
60. (04-1-357) Nima qilay, aylanay? Meni u eshikka qadam bostirishmaydi. («Kecha va kunduz») Ushbu gapda korsatilgan mano kochishining turini aniqlang.
A) metafora B) metonimiya
C) sinekdoxa D) vazifadoshlik
E) Berilgan gapda mano kochishi mavjud emas
61. (04-1-373) Eshitgan quloq nima deydi? Ushbu gapda mano kochishning qaysi turi mavjud?
A) sinekdoxa B) metonimiya
C) metafora D) vazifadoshlik
E) mano kochgan emas
62. (04-1-374) Shaxs yoki predmetning nomi orriida biror bolak orqali osha tushunchani berish, kochishning qaysi turiga xos?
A) metonimiya B) sinekdoxa
C) metafora D) vazifadoshlik
E) kinoya
63. (05-1-34) 1) Qolida otkir boltasi bor edi.
2) Ariqlar boyida otkir hidli yalpizlar osgan.
3) Salim juda otkir bola ekan.
Bu gaplardagi otkir sozi mano munosabatiga kora qanday soz?
A) sinonim sozlar B) omonim sozlar C) antonim sozlar D) kop manoli soz
E) bir manoli soz
64. (05-1-48) Berilgan iborada mano kochishining qaysi turi uchraydi?
On qoli - on hunar. ^
A) metafora B) metonomiya
C) sinekdoxa D) vazifadoshlik
E) kinoya
65. (05-1-52) Mashshoq, dutorning qulogini burab turib, mungli bir kuy boshlab yubordi. Ushbu gapdagi ostiga chizilgan soz manosi qaysi yol bilan kochgan?
A) metafora B) metonimiya
C) sinekdoxa D) vazifadoshlik
E) oz manosida qollanilgan
66. (05-1-53) Ushbu gapda mano kochishining qaysi turi mavjud?
Dasturxonga qarang.
A) metafora B) metonimiya
C) vazifadoshlik D) sinekdoxa
E) kinoya
67. (05-1-254) Gaplardagi ajratilgan sozlarning qaysi birida voqea manosi ifodalangan?
A) Gaplariga diqqat bilan quloq soling.
B) Yaxshi gap bilan ilon inidan chiqar.
C) Yigiq gaplar kopincha ega va kesimdan tuziladi.
D) Uch yil burungi gapni aytmasang ham boladi.
E) Bu gaplarda qandaydir haqiqat bor.
68. (05-1-259) Berilgan gapda mano kochishining qaysi turi mavjud? Eshitgan quloq nima deydi?
A) sinekdoxa B) metonimiya
C) metafora D) vazifadoshlik
E) mano kochgan emas
69. (v5-115-20) Oltin sozi oz manosida qollangan gapni toping.
A) Yoru dostlar ahil bolib, cholda oltin undirishdi.
B) Fargona vodiysi - oltin vodiy.
C) Oltin kuzning oz fazilati bor.
D) Ozbekiston oltini xalq farovonligiga, Vatanimizning yuksalishiga xizmat qilmoqda.
E) Bolaligida Zulayho oltin sochli qizaloq edi.
70. (v6-104-11) Quyidagi gaplarning qaysi birida gul sozi kochma manoda?
1) Turmush gozal va shirin, kundan-kun yashnar gulday.
2) Yashnamoqda gul tirmush, biz tinchlikni istaymiz.
3) Topgan gul keltirar, topmagan bir bog* piyoz.
4) Sen uy ichining chorisi bolma, guli bol, guli.
A) 1,4 13)1,3,4
C) 2, 4 D) 1,2, 3,4
71. (v6-105-11) Gaplarning qaysi birida kochma manoli soz berilgan?
A) Rustam dehqonchilikning tilini yaxshigina organgan.
B) Oltin otda bilinar, odam mehnatda.
C) Tabriklardan keyin majlisning rasmiy qismi tugadi.
D) Tikansiz gul bolmas, mashaqqatsiz hunar.
72. (v7-101-3) Kochma manoli soz qaysi gap tarkibida qollangan?
A) Qora kunda qul Tarlon qizga qaygudosh keldi.
B) Bekorchidan bemaza gap chiqadi.
C) Barcha gaplarda kochma manoli soz qollangan.
D) Qaddi rost shamning tilidan Ortanur parvona ham.
73. (v7-106-3) Ozjigariga ham rahm-shafqat qilmaydilar!
Ushbu gapda qanday mano kochishi mavjud?
A) metonimiya B) metafora
C) vazifadoshlik D) sinekdoxa
74. (v7-107-4) Qaysi gapda kochma manoli soz qollangan?
A) U kol yoqasiga kelib qolganini ham sezmadi.
B) Elyorning vujudiga orombaxsh shabada yugurdi.
C) Berilgan barcha gaplarda
D) Choyxonachi yoshi elliklardan oshib qolgan bolsa ham xuddi osmirlarday yengil qadam tashlardi.
75. (v7-110-11) 1) Polat qilichingni korganman otda. 2) Xalqlar birligi polatday qudratlidir.
3) Bizning polat qudratimiz birligimizdadir.
4) Polat otni oynatib, traktorchi bolaman. Berilgan gaplarning qaysi birida polat sozi kochma manoda qollangan?
A) 1,3, 4 B) 1,2, 3,4
C) 3, 4 D) 1,2,3
76. (v7-113-3) Kapalakday kelib, qoshingga
qonib, *
Kozingga termulib umrim otsaydi.
(M. Yusuf)
Mazkur gapda qoshingga qonib birikmasida mano kochishning qaysi turi kuzatiladi?
A) metafora B) oxshatish
C) sinekdoxa D) metonimiya
77. (v8-102-12) Oqlamoq sozining asl (bosh) manosi qaysi javobda korsatilgan?
A) daraxtlami oqlamoq, devorni oqlamoq
B) sholk oqlamoq, mastavani oqlamoq
C) dostni oqlamoq, ona sutini oqlamoq
D) ishonchni oqlamoq, choyni oqlamoq
78. (v8-107-4) Dog sozi qaysi gapda kochma manoda qollanmagan?
A) Yaxshi soz - yurak yogi, yomon soz - yurak dogi. (Maqol)
B) Qorqoqlik dogini olim ham yuvolmaydi.
(A. Muxtor)
C) Bu gap bizning shanimizga dog bolishi mumkin.
D) Oyda ham dog bor. (Maqol)
79. (v8-109-5) Qaysi qatorda kochma manoli soz berilgan?
A) Koldagi suv jimirlab turar, silliq toshlarga ohista urilardi.
B) Jahonda nimaiki oq bolsa, unga ona suti timsoldir.
C) Yomon odamni tanqid qil, yaxshi odamga taqlid qil.
D) Elyorning vujudiga orombaxsh shabada yugurdi.
80. (v8-116-12) Ortmoq sozi qaysi gapda kochma manoda qollangan?
A) Toza suvga bolgan ehtiyoj kundan-kunga ortib bormoqda.
B) Mehnatdan dost ortar, giybatdan dushman.
C) Xarajatdan ancha pul ortib qoldi.
D) Qalay, nowoylikdan bir nima ortdimi?
81. (v11-104-30) Qaysi qatorda gullar sozining lugaviy manosi togri berilgan?
A) III shaxs koplik shaklida
B) ot soz turkumiga tegishli
C) osimlik manosida
D) bosh kelishikdagi soz
82. (v12z-102-33) Bori soradi: «Hoy qizil shapkacha, qayerga ketyapsan?» «Buvimnikiga», -javob berdi u.
Gapdagi kochim turini aniqlang.
A) kinoya B) metafora
C) sinekdoxa D) metonimiya
83. (v12z-105-8) Berilgan baytda, mano kochishining qaysi turi mavjud?
Sajda aylar zohid ul mehrob aro,
Men qilurman sajda egma qoshima.
(Mashrab)
A) metafora B) sinekdoxa
C) metonimiya D) vazifadoshlik
84. (v12z-120-28) Qaysi qatorda kochma manodagi undalma berilgan?
A) Sen, ey gul, qoymading sarkashligingni sarvdek hargiz.
B) Salom senga, polosonlik Haydar kapitan.
C) Dunyoni qizganma mendan, azizim.
D) Ey Navoiy, boda birla xurram et kongil uyin.
85. (v12c-113-22) Sovuq qish, sovuq odam kabi birikmalardagi sovuq sozi manosiga kora qanday soz?
A) manodosh (sinonim)
B) kop manoli soz
C) shakldosh (omonim)
D) zid soz (antonim)
86. (v12c-124-34) Qaysi gapda quloq sozi oz manosida qollangan?
A) Qozonchining erki bor, qaydan quloq chiqarsa.
B) Otang mirob bolsa ham, quloqning boshida bol.
C) Ota radioning qulogini buradi.
D) Qochqor qongiroqli quloqlarini erkalanib silkidi.
87. (v12c-130-18) Tashqarida otlab yurgan qoy-qozilarni korib: «Qiziq, bu yerdagi tuyoqlar soni nechta ekan-a?» - deb qoldi.
Ushbu gapcja mano kochish usulini aniqlang.
A) metonimiya B) metafora
C) sinekdoxa D) vazifadoshlik
88. (v12c-141-24) Achchiq xotiralar birikmasidagi achchiq sozida qanday mano kochishi kuzatiladi?
A) vazifadoshlik B) metafora
C) sinekdoxa D) metonimiya
89. (v12c-150-6) Qir etagidagi echkilar sakrashib yurardi.
Ushbu gapdagi etak sozida qanday mano kochishi sodir bolgan?
A) vazifadoshlik B) metafora
C) sinekdoxa D) metonimiya
90. (v13-132-35) Quyida berilgan sheriy parchadagi ajratib korsatilgan sozda mano kochishining qaysi turi mavjud?
Tong otar chogida juda soginib, ggJiLoqir edim, chiqdi oftob.
(G. Gulom)
A) metonimiya B) metafora
C) vazifadoshlik D) sinekdoxa
91. (v13-135-6) Quyida berilgan gapdagi ajratib korsatilgan sozda mano kochishining qaysi turi mavjud?
Gamgin qoyalar qilib qoygan gunohidan ozi qorqib ketganday innrah vuhnrrii.
A) metafora B) sinekdoxa
C) vazifadoshlik D) metonimiya
92. (v13-138-15) Quyida berilgan gapdagi ajratib korsatilgan soz manosi qaysi usulda kochgan?
Havoda ananas hidi aralash yongoq xazonlarining otkir hidi gurkiradi.
A) metonimiya B) vazifadoshlik
C) metafora D) sinekdoxa
*
93. (v14-101-33) Quyida keltirilgan gapdagi mano kochishining turini aniqlang. Men Farmonbibi xonadoniga radiodan keldim.
A) metafora B) metonimiya
C) vazifadoshlik D) sinekdoxa
94. (v14-105-9) Joshadi buloqning kumush yoshlari, Ham mungli, ham shirin jildirashlari. ... Sheriy parchada mano kochishining qaysi turi qollangan?
A) metonimiya B) vazifadoshlik
C) sinekdoxa D) metafora
95. (v14-106-23) Quyida keltirilgan gapdagi mano kochishining turini aniqlang. Normatni bunchalik chokib qolgan deb oylamagandim.
A) metafora B) sinekdoxa
C) metonimiya D) vazifadoshlik
96. (v14-116-20) Quyida keltirilgan misradagi mano kochishining turini aniqlang. Shartmi ichmak har bir qadahni yoq demay.
A) vazifadoshlik B) metonimiya
C) sinekdoxa D) metafora
97. (v14-124-25) Uch sozi qaysi qatorda kochma manoda qollangan?
A) Jinoyatchilik avj olgan bu pallada hamma undan noliydi-yu, hech kirn uning uchini surishtirmaydi.
B) Tayoqning uchi bilan turtib kordi.
C) Nayza uchi zaharlangan ekan.
D) Bolasining yoshi uchda, tili endigina chiqqan.
98. (v15-107-13) Abdulla Qahhor qalami bilan ming-minglab oquvchilari, ixlosmandlari, shogirdlari yuragiga chiroq yoqib ketdi.
Berilgan gapda ostiga chizilgan sozda qaysi usulda mano kochgan?
A) metonimiya B) metafora
C) sinekdoxa D) vazifadoshlik
99. (v15-110-15) Kozimdan yomgirlar tokilar tinmay...
Ushbu gapda mano kochishining qaysi turi kuzatiladi?
A) metonimiya B) vazifadoshlik
C) metafora D) sinekdoxa
100. (v15-121-32) Oyogingiz yugursa, maqsadingizga yetkazadi, tilingiz yugursa, boshinaizaa falokat keltiradi.
Ushbu gapda ajratib korsatilgan soz manosi qaysi usulda kochgan?
A) metafora; B) sinekdoxa;
C) vazifadoshlik; D) metonimiya.
101. (v16-111-12) Qaysi javobdagi gaplarda chaqmoq feli bir sozning turli manolari sifatida qatnashgan?
A) Iboralarning manolari kop, har birini chaqish kerak. U yongogini chaqish uchun tosh qidirib ketdi.
B) Ozi yoqadi, puli chaqadi; Osmon gumburlab, chaqmoq chaqdi.
C) Odamlarni gapi bilan chaqib oladi-ya. Shu payt osmonda yashin chaqdi.
D) Hamma narsani pulga chaqish yaxshi emas, dostim. Bu meni korsa bir gap bilan chaqaman deydi.
102. (v16-113-19) Qaysi qatorda harakatga nisbatan manosi kochgan soz qatnashgan?
A) oltin kuz
B) temir intizom
C) jannati inson
D) qoli gul
103. (v16-123-1) Qaysi javobda vazifadoshlik usulida manosi kochgan soz qatnashgan gap berilgan?
A) Ishoning, dada, Karomatni boshimda kotaraman.
B) Tort egat palak ekdim.
C) Shu qora kozlarning kelajagini oylayapman.
D) Kechalari chiroqlar shahrimiz kochalarini yop-yorug qiladi.
104. (v16-124-28) Omonimlik xususiyatiga ega bolmagan polisemantik sozlarni aniqlang.
1) davlat; 2) ogiz; 3) urush; 4) bolmoq;
5) bogmoq; 6) dunyo.
A) 3,5 B) 1,2, 4, 6
C)1,2, 3,6 D)2, 4, 5, 6
105. (v17-104-1) Qaysi qatorda vazifadoshlik usulida manosi kochgan soz qatnashgan?
A) Unga qilinayotgan zulmlar suyak-suyagidan otib keta boshladi.
B) Yigit katta bolib, aqli kirib qoldi.
C) Bir boshga bir olim.
D) Dasturxonga turli mevalar: novvot, qand-qurs, shokoladlar qoyilgan edi.
106. (v17-114-19) Berilgan misollardan
emotsional-ekspressiv boyoqdor sozni toping.
A)jamol B) bashar
C) boyaqish D) mullajiring
107. (v17-116-1) Oz va kochma manolarga ega bolgan soz ... deyiladi.
A) mustaqil sozlar
B) atamalar
C) kop manoli sozlar
D) bir manoli sozlar
108. (v17-116-17) Qoshimcha qoshilishi natijasida kochma manoli sozning hesil bolishi qaysi gapda uchraydi?
A) Nafasi tomogiga tiqilib, gapirishi qiyinlashdi.
B) Osha qonxorlar meni oldirib ketisha qolsa bolmas ekanmi?
C) Labing tegsa, hasad qilgum Gilos birlan uzumdan ham.
D) Qator-qator otqazilgan yosh va nimjon nihollar endigina yaproq chiqargan edilar.
109. (v17-120-15) «Sayramoq» sozi qaysi gapda salbiy manoda qollangan?
A) Bir zumda pulemyotlar sayrab ketdi.
B) Joralari orasida «shirinsuxanlik» bilan tanilgan Olimxon sayrayverdi.
C) Tolda chumchuq sayraydi, Tol bargini chaynaydi.
D) Dutorimning torlari qosh bulbuldek sayraydi.
110. (v17-121-23) «Mulk» sozi qaysi gapda kochma manoda qollanmagan?
A) Husn mulkida kishi tanho bolurm-u muncha ham.
B) barcha gaplarda mulk sozi kochma manoda qollangan
C) Davlat mulkini, xalq mulkini koz qorachigiday saqlashimiz kerak.
D) Oybek qalamiga mansub asarlar allaqachon • qardosh xalqlarning manaviy mulkiga aylandi.
1